ਅਪਰਾਧਸਿਆਸਤਖਬਰਾਂਚਲੰਤ ਮਾਮਲੇਦੁਨੀਆ

ਚੀਨ ਤਿੱਬਤੀ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਰ ਰਿਹੈ ਨਸ਼ਟ

ਲਹਾਸਾ – ਨਸਲੀ ਘੱਟ-ਗਿਣਤੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦਿਆਂ, ਚੀਨ ਨੇ ਤਿੱਬਤ ਵਿੱਚ ਤਿੱਬਤੀ ਧਰਮ ਤੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲਈ ਬੋਧੀ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਸੰਬਰ 2021 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਤਿੰਨ ਬੋਧੀ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੀਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਤਿੱਬਤੀ ਬੋਧੀ ਮੂਰਤੀ ਪਦਮਸੰਭਵ ਨੂੰ ਢਾਹ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਤਿੱਬਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਮੋਹਰ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਛੇ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਬੋਧੀ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਦਾ ਚੀਨੀ ਇਰਾਦਾ ਤਿੱਬਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਤਿੱਬਤੀ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਤਬਾਹੀ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਦੇ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਕਰੈਕਡਾਊਨ ਅਤੇ ਸਿੱਧੇ ਕੇਸ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਤਿੱਬਤ ਪ੍ਰੈਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਤਿੱਬਤ ਵਿੱਚ “ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ” ਦੀ ਪੁਨਰ ਸੁਰਜੀਤੀ ਨੂੰ ਤਿੱਬਤ ਵਿੱਚ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਰਗੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਪਰਿਪੇਖ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤਿੱਬਤੀ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਨੂੰ “ਸਿਨਿਕਾਈਜ਼” ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸੀਸੀਪੀ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਕਿ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਚੀਨੀ ਬੋਧੀ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਦਾ ਮਕਸਦ ਤਿੱਬਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਤਿੱਬਤੀ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਵੱਲੋਂ ਉਪਰੋਕਤ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਚੀਨ ਦੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਪਿੱਛੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਤਿੱਬਤ ਦਾ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਬੰਧ ਵੀ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੱਤਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਤਿੱਬਤੀ ਸਮਰਾਟ ਸੋਂਗਸਟੇਨ ਗੈਂਪੋ ਦੁਆਰਾ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਤਿੱਬਤ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਅੱਠਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਾ ਤ੍ਰਿਸੋਂਗ ਡੇਟਸਨ ਨੇ ਦੋ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਤਿੱਬਤ ਵਿੱਚ ਬੋਧੀ ਮੱਠ ਪਰੰਪਰਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਵੀ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪਦਮਸੰਭਵ ਤੇ ਸ਼ਾਂਤਾਰਕਸ਼ਿਤ ਨਾਮਕ ਦੋ ਵਿਦਵਾਨ ਨਾਲੰਦਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਿਕਸ਼ੂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਿੰਗਮਾਪਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਤਿੱਬਤ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਨਿੰਗਮਾਪਾ ਤਿੱਬਤੀ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਕੂਲ ਸੀ।

Comment here