ਭਾਰਤ ਨੂੰ ‘ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਟਰੀਟਮੈਂਟ’ ਮਿਲਣ ‘ਤੇ ਤੁਰਕੀ ਭੜਕਿਆ
ਲੰਡਨ- ਜੈਵਿਕ ਈਂਧਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ “ਪੜਾਅਬੱਧ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ” ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੁਝਾਅ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਲਗਭਗ 200 ਦੇਸ਼ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਗਲਾਸਗੋ ਵਿੱਚ ਸੀਓਪੀ26 ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਲਵਾਯੂ ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਗਲਾਸਗੋ ਜਲਵਾਯੂ ਸਮਝੌਤਾ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਜਲਵਾਯੂ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨਾਲ ਗ੍ਰੀਨਹਾਉਸ ਗੈਸਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਕੋਲੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜਲਵਾਯੂ ਸਮਝੌਤਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਮਝੌਤੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਨੂੰ 1.5 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਦੇ ਟੀਚੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਕਾਰਬਨ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਤੁਰਕੀ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਹੀ ਧੁਨ ਵਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਯੂਕੇ ਵੱਲੋਂ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਲੂਕ ’ਤੇ ਤੁਰਕੀ ਨਾਰਾਜ਼ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਯੂਕੇ ਲਈ ਨਮੋਸ਼ੀ ਹੋਈ।
ਬਰਤਾਨੀਆ ਲਈ ਨਮੋਸ਼ੀ
ਗਲਾਸਗੋ ਜਲਵਾਯੂ ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ ਜਦੋਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਯਤਨਾਂ ਬਾਰੇ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਤਾਂ ਤੁਰਕੀ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਹੀ ਧੁਨ ਵਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵੱਲੋਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਲੂਕ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਯੂਕੇ ਲਈ ਨਮੋਸ਼ੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਿਆ। ਗਲਾਸਗੋ ਕੋਲ ਇੰਨੇ ਵੱਡੇ ਗਲੋਬਲ ਈਵੈਂਟ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਸਰੋਤ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਯੂਕੇ ਨੇ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਡੈਲੀਗੇਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਟਲ ਸਾਂਝੇ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ।
ਏਰਦੋਗਨ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ‘ਚ ਵਿਤਕਰੇ ‘ਤੇ ਨਾਰਾਜ਼
ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਤੱਕ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਬੱਸਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਤਿੰਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੇਜ਼ਬਾਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ, ਇਸ ਤੋਂ ਅਪਵਾਦ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਫ਼ਦ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੋਟਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁਕਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬੁੱਕ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨੇਤਾ – ਬੋਰਿਸ ਜਾਨਸਨ, ਜੋ ਬਿਡੇਨ ਅਤੇ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ – 1 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਕਾਰਾਂ ਦੇ ਕਾਫਲੇ ਨਾਲ ਘਟਨਾ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ। ਸੂਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰੇਸੇਪ ਤਇਪ ਏਰਦੋਗਨ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ‘ਚ ਭੇਦਭਾਵ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਇਆ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਕੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ? ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਨੇਤਾ ਨੇ ਰੋਸ ਵਜੋਂ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਦੁਵੱਲੇ ਸਮੀਕਰਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਅਸਮਾਨਤਾ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਠਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਜਲਵਾਯੂ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸੋਲਰ ਅਲਾਇੰਸ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਗਲਾਸਗੋ ਵਿੱਚ ਹੋਏ COP-26 ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਨੈੱਟ ਜ਼ੀਰੋ ਐਮੀਸ਼ਨ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਸ਼ਬਦ LIFE ਅਰਥਾਤ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸਾਲ 2070 ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਸ਼ੁੱਧ ਜ਼ੀਰੋ ਨਿਕਾਸੀ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਜੈਵਿਕ ਇੰਧਨ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਟੈਂਡ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ
ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸੀਓਪੀ26 ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਆਲੋਕ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਇਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਨੂੰ ਇਸ ਧਰਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਉਪਲਬਧੀ ਦੇ ਨਾਲ ਛੱਡ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।” ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਜੈਵਿਕ ਈਂਧਨ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਟੈਂਡ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਮੰਤਰੀ ਭੂਪੇਂਦਰ ਯਾਦਵ ਨੇ ਗਲਾਸਗੋ ਜਲਵਾਯੂ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਕੋਇਲੇ ਅਤੇ ਜੈਵਿਕ ਬਾਲਣ ਸਬਸਿਡੀਆਂ ਨੂੰ “ਪੜਾਅ ਤੋਂ ਬਾਹਰ” ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਕਾਸ ਏਜੰਡੇ ਅਤੇ ਗਰੀਬੀ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਵਾਤਾਵਰਣ ਮੰਤਰੀ ਯਾਦਵ ਨੇ ਕਿਹਾ, ”ਸਰਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਟ (ਸ਼ਰਮਾ) ਸਰਬਸੰਮਤੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਲਗਾਤਾਰ ਯਤਨਾਂ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਹਿਮਤੀ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕੀ। ਭਾਰਤ ਇਸ ਫੋਰਮ ‘ਤੇ ਉਸਾਰੂ ਬਹਿਸ ਅਤੇ ਬਰਾਬਰੀ ਅਤੇ ਨਿਆਂਪੂਰਨ ਹੱਲ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤਿਆਰ ਹੈ।” ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੈਵਿਕ ਈਂਧਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣਾ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।
Comment here