ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ-ਡਾਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਵਿਗੜ ਰਹੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਨਾਕਾਮ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ’ਤੇ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਾ ਬੋਝ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪਿਛਲੇ 11 ਮਹੀਨਿਆਂ ‘ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕੁੱਲ ਕਰਜ਼ੇ ‘ਚ 15.3 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਜ਼ੇ ਬਾਰੇ ਇਹ ਖ਼ਬਰ 30 ਜੂਨ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਹੋਏ ਹਫ਼ਤੇ ਦੌਰਾਨ ਐਸਬੀਪੀ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਵਿੱਚ 493 ਮਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਈ ਹੈ।
ਡਾਨ ਅਖਬਾਰ ਨੇ ਸਟੇਟ ਬੈਂਕ ਆਫ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (ਐੱਸ. ਬੀ. ਪੀ.) ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੂਨ 2021 ‘ਚ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕੁੱਲ ਕਰਜ਼ਾ 38.704 ਖਰਬ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ ਸੀ, ਜੋ ਮਈ 2022 ‘ਚ ਵਧ ਕੇ 44.638 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਘਰੇਲੂ ਕਰਜ਼ਾ ਅਤੇ ਦੇਣਦਾਰੀਆਂ ਜੂਨ 2021 ਵਿੱਚ 26.968 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ ਸਨ, ਇਹ ਮਈ 2022 ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਕੇ 29.850 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਈਆਂ। 11 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੀਕੇਆਰ 2.892 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਅਤੇ 10.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਵਾਧਾ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਘਰੇਲੂ ਕਰਜ਼ੇ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਵਾਧੇ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਲੀਆ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਿਕਾਸ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਫੰਡ ਅਲਾਟ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਵਧਦੇ ਘਰੇਲੂ ਕਰਜ਼ੇ ਕਾਰਨ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਕਾਰ ਘਟਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਖਤਮ ਹੋਏ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਭੰਡਾਰ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ 9.816 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਕੁੱਲ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਹੋਲਡਿੰਗ ਵੀ ਡਿੱਗ ਕੇ 15.742 ਬਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਰਹਿ ਗਈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਪਾਰਕ ਬੈਂਕਾਂ ਦੀ ਰਕਮ 5.926 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਰਹੀ।
ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਬੰਧਾਂ ਬਾਰੇ ਕੌਂਸਲ (ਸੀਐਫਆਰ), ਜੋ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਡਿਫਾਲਟ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਕੋਰ 10 ਰੱਖਿਆ ਹੈ।ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦੀਵਾਲੀਆ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।ਸੂਚਕਾਂਕ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਕੋਰ ਵਧੀਆ ਹੈ।ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਕੋਰਿੰਗ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਬਾਈਡਿੰਗ ਦੇਣਦਾਰੀਆਂ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਸਕੋਰਿੰਗ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਡਿਫਾਲਟ ਹੋਣ ਦੀ ਉੱਚ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।ਇਹ ਰੇਟਿੰਗ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ, ਘਾਨਾ, ਟਿਊਨੀਸ਼ੀਆ, ਯੂਕਰੇਨ, ਰੂਸ, ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ, ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ।
Comment here