ਖੁਲਾਸਾ : ਏਸ਼ੀਆ ’ਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਿਆ

ਸਿਡਨੀ-ਕੋਵਿਡ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਜਿੱਥੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕੂਟਨੀਤੀ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੀ ਪਕੜ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤੀ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਹਿੰਦ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਸਾਗਰ ’ਚ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀਆਂ ਦੋ ਵੱਡੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਘਟਿਆ ਹੈ। ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਲੋਵੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ’ਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੱਡਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬਿਹਤਰ ਕੂਟਨੀਤਕ ਸਬੰਧਾਂ ਅਤੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਟੀਕਾਕਰਨ-ਸੰਚਾਲਿਤ ਰਿਕਵਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕਾ ਇਸ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸਿਖਰ ’ਤੇ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਯੂਐਸ 2021 ਵਿੱਚ ਸੂਚਕਾਂਕ ਦੇ ਅੱਠ ਵਿੱਚੋਂ ਛੇ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਹੈ।ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਚੀਨ 2021 ਵਿੱਚ ਸੂਚਕਾਂਕ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਹੈ। ਸਿਡਨੀ ਵਿੱਚ ਲੋਵੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ 26 ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਦਰਜਾਬੰਦੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ 2021 ਏਸ਼ੀਅਨ ਪਾਵਰ ਇੰਡੈਕਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਚੌਥਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਦੇਸ਼ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਆਰਥਿਕ ਸਮਰੱਥਾ, ਫੌਜੀ ਸਮਰੱਥਾ, ਲਚਕੀਲੇਪਨ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਰਗੇ ਤਾਕਤ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮਾਪਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਭਾਰਤ ਨੇ 2020 ਦੀ ਦਰਜਾਬੰਦੀ ਵਿੱਚ ਚੌਥਾ ਸਥਾਨ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦਾ ਬਾਹਰੀ ਦੁਨੀਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਿੱਤੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵ ਘਟਿਆ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕੂਟਨੀਤੀ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੀ ਪਕੜ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ’ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਧਿਆ ਹੈ।
ਲੋਵੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੁਆਰਾ ਏਸ਼ੀਅਨ ਪਾਵਰ ਇੰਡੈਕਸ 2021 ਸਿਰਲੇਖ ਨਾਲ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਬਾਰੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ’ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ- ਮਹਾਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੀਨ ਫਸ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਕੂਟਨੀਤਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਮੋਰਚੇ ’ਤੇ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹੀ ਉਸ ਦੇ ਪਛੜਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੀ ਚੌਥੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ, ਜਾਪਾਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਇਹ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਗਤੀ ਨੂੰ ਫੜਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕੂਟਨੀਤਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੀ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਘਟਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਾਰਤ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਚੌਥੇ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਹਿੰਦ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ ’ਚ ਅਮਰੀਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਫਿਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਜੋਅ ਬਿਡੇਨ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੂਟਨੀਤੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਮਹਾਮਾਰੀ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਰਿਕਵਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਵੀ ਤੇਜ਼ੀ ਆਈ ਹੈ। ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਅਧੀਨ ਇਹ ਕੰਮ ਔਖਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸੂਚਕਾਂਕ ਦੇ ਅੱਠ ਵਿੱਚੋਂ ਛੇ ਅੰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਅਜੇ ਵੀ ਅਮਰੀਕਾ ’ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਹ ਚੀਨ ਨੂੰ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਸਖ਼ਤ ਚੁਣੌਤੀ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।