ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ‘ਤੇ ਚੀਨ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਨਜ਼ਰ

ਸਮੁੰਦਰੀ ਖਤਰਿਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ‘ਸੀ ਗਾਰਡੀਅਨ-2’ ਅਭਿਆਸ ਸ਼ੁਰੂ

ਬੀਜਿੰਗ-ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਵਧੇ ਹੋਏ ਜਲ ਸੈਨਾ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ ਨਾਲ ਸਦਾਬਹਾਰ ਮਿੱਤਰ ਚੀਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ੰਘਾਈ ਤੱਟ ‘ਤੇ ‘ਸੀ ਗਾਰਡੀਅਨ-2’ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਖਤਰਿਆਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਉੱਚ ਤਕਨੀਕ ਵਾਲੇ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਅਤੇ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਨ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਚੀਨ ਦੀ ਪੀਪਲਜ਼ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ (ਪੀਐਲਏ) ਨੇਵੀ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਕੈਪਟਨ ਲਿਊ ਵੇਨਸ਼ੇਂਗ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੀਐਲਏ ਨੇਵੀ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇਵੀ ਦੇ ਜਵਾਨ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਸ਼ੰਘਾਈ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਜਲ ਸੈਨਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨਗੇ। ਦੋਵੇਂ ਜਲ ਸੈਨਾਵਾਂ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਅਭਿਆਸ ‘ਸੀ ਗਾਰਡੀਅਨ’ ਦੇ ਦੂਜੇ ਐਡੀਸ਼ਨ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਸਮਾਰੋਹ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ। ਲਿਊ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਭਿਆਸ “ਸਾਲਾਨਾ ਅਨੁਸੂਚੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਮ ਵਿਵਸਥਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਤੀਜੀ ਧਿਰ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਉਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ।” ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਅਖਬਾਰ ‘ਗਲੋਬਲ ਟਾਈਮਜ਼’ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੀਐਲਏ ਦੀ ਪੂਰਬੀ ਥੀਏਟਰ ਕਮਾਂਡ ਨੇਵੀ ਨੇ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਜਿਆਂਗਟਾਨ, ਸ਼ੂਓਜ਼ੂ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਕੀਤਾ। ਸਪਲਾਈ ਸ਼ਿਪ Qiandaohu, ਇੱਕ ਪਣਡੁੱਬੀ, ਇੱਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ, ਦੋ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਦਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇਵੀ ਜਹਾਜ਼ ਤੈਮੂਰ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਲਿਊ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖਤਰਿਆਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਜਿੱਠਣ” ਦੇ ਥੀਮ ਦੇ ਨਾਲ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਟੀਚਿਆਂ ‘ਤੇ ਸਾਂਝੇ ਹਮਲੇ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਣਨੀਤਕ ਅਭਿਆਸ, ਸੰਯੁਕਤ ਪਣਡੁੱਬੀ ਵਿਰੋਧੀ ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨੇ ਗਏ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਲਈ ਸਾਂਝੇ ਸਹਿਯੋਗ ਸਮੇਤ ਸਿਖਲਾਈ ਅਭਿਆਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਲਿਊ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਭਿਆਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਰੱਖਿਆ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ, ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਅਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ, ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਫੌਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਰਵਾਇਤੀ ਦੋਸਤੀ ਨੂੰ ਗੂੜ੍ਹਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਰਣਨੀਤਕ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਚੀਨੀ ਫੌਜੀ ਮਾਹਰ ਵੇਈ ਡੋਂਗਜ਼ੂ ਨੇ ‘ਗਲੋਬਲ ਟਾਈਮਜ਼’ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਚੀਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਅੱਤਵਾਦ ਸਮੇਤ ਗੈਰ-ਰਵਾਇਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖਤਰਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਵਧਾਉਣ। ਵੇਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਮਾਲ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਵਾਲੇ ਰਣਨੀਤਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਮਾਰਗਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ‘ਸੀ ਗਾਰਡੀਅਨ’ ਅਭਿਆਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸੰਸਕਰਣ ਜਨਵਰੀ 2020 ਵਿੱਚ ਕਰਾਚੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਉੱਤਰੀ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਖੇਤਰ ਰਣਨੀਤਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕਾਂਡਲਾ, ਓਖਾ, ਮੁੰਬਈ, ਨਿਊ ਮੈਂਗਲੋਰ ਅਤੇ ਕੋਚੀ ਸਮੇਤ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਰਤੀ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਇੱਥੇ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਚੀਨ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਫੌਜੀ ਸਹਿਯੋਗ ਨੇ ਜਲ ਸੈਨਾ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਚੀਨ ਨੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।