ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਨਾਟੋ, ਸਭ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ-ਪੋਪ ਫਰਾਂਸਿਸ

ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ-ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਕੈਥੋਲਿਕ ਪਾਦਰੀ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਈਸਾਈ ਪਾਦਰੀ ਪੋਪ ਫਰਾਂਸਿਸ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਲੰਮਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਾਟੋ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਹੈ। ਪੋਪ ਫਰਾਂਸਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਨਾਟੋ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਟਕਰਾਅ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ‘ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਨਾਟੋ ਕਾਰਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਾਟੋ ਦਾ ਉਕਸਾਉਣਾ ਕਿਸੇ ਦੀ ਵੀ ਸਮਝ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਟੋ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵੱਲੋਂ ਗੈਰ-ਨਾਟੋ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਰੁਕਾਵਟ ਦੇ ਜਾਰੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਲੰਮਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੋਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਾਟੋ ਨੇ ਰੂਸ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ‘ਤੇ ਇੰਨੀ “ਰੁਕਾਵਟ” ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਰੂਸ ਨੇ “ਬੁਰੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਹਟ ਗਿਆ”। ਪੋਪ ਫਰਾਂਸਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮਾਸਕੋ ਜਾ ਕੇ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਕੁਝ ਸਮਝਦਾਰੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੇਗਾ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਪੁਰਾਣੇ ਯੁੱਧ ਦੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਿੰਦਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਇਤਾਲਵੀ ਅਖਬਾਰ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਪੋਪ ਫਰਾਂਸਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ – ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀਵ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਨੂੰ ਮਾਸਕੋ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੈਠਕ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਜੰਗ ਦਾ ਅਸਲ “ਸਕੈਂਡਲ” “ਨਾਟੋ ਰੂਸ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ‘ਤੇ ਭੌਂਕਣਾ” ਹੈ। ਫਰਾਂਸਿਸ, 85, ਨੇ ਆਮ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਇੰਟਰਵਿਊਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ ਕਿ ਜੰਗ “ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ” ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਮੌਕੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰ ਸਪਲਾਈ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਜੇ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੋਲੋਡੀਮਿਰ ਜ਼ੇਲੇਨਸਕੀ ਨਾਲ ਦੋ ਵਾਰ ਫੋਨ ‘ਤੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਉਸਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੜਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਪੋਪ ਨੇ ਕਿਹਾ – ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ ਹੈ – ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਹਾਂ – ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨਾ ਸਹੀ ਹੈ? “ਸਪੱਸ਼ਟ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਪਰਖ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਰੂਸੀ ਹੁਣ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਟੈਂਕਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਵਰਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੰਗਾਂ ਇਸ ਲਈ ਲੜੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੇ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਸ ਵਪਾਰ ਨਾਲ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਹੋਰ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।