ਰੂਸੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਯੁੱਧ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਈਰਾਨੀ ਸੈਨਿਕ-ਯੂਕਰੇਨ

ਮਾਸਕੋ-ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਜੰਗ ਰੁਕਣ ਦਾ ਨਾਂ ਨਹੀਂ ਲੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਰੂਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨੀ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਯੂਕਰੇਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕ੍ਰੀਮੀਆ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨੀ ਸੈਨਿਕ ਰੂਸੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਯੁੱਧ ਲੜਨ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਯੂਕਰੇਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਯੂਕਰੇਨੀ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਨਾਗਰਿਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਹੀਦ-136 ਡਰੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਹੁਣ ਵੱਡੇ ਈਰਾਨੀ ਹਥਿਆਰ ਅਰਸ਼-2 ਡਰੋਨ ਨੂੰ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਰੂਸ ਨੇ ਅਰਸ਼-2 ਡਰੋਨ ਤਹਿਰਾਨ ਤੋਂ ਖਰੀਦਿਆ ਸੀ। ਕੀਵ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਕਿ ਈਰਾਨੀ ਮਾਹਰ ਰੂਸ ਨੂੰ ਆਯਾਤ ਡਰੋਨ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਸਥਿਤ ਥਿੰਕ-ਟੈਂਕ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਸਟੱਡੀ ਆਫ ਵਾਰ ਨੇ ਵੀ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਈਰਾਨ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰਾਇਟਰਜ਼ ਨੇ ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਤੋਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਈਰਾਨ ਫਤਿਹ-110 ਅਤੇ ਜ਼ੋਲਫਗਰ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਸਤ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਮਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਰੂਸ ਨੂੰ ਭੇਜ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਈਰਾਨ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਰੂਸ ਨੂੰ ਅਰਸ਼-2 ਨਹੀਂ ਵੇਚੇਗਾ, ਇਸ ਡਰ ਤੋਂ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿਚ ਚਲੇ ਜਾਵੇਗੀ। ਰੂਸੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰਾਂ ਨੇ ‘ਅਰਸ਼-2’ ਨੂੰ ਘੱਟ ਉਡਾਣ ਦੀ ਗਤੀ ਵਾਲੀ “ਸ਼ਾਬਦਿਕ” ਕਰੂਜ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਅਰਸ਼-2 ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ 2000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਦੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਹੀਦ-136 ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਹਥਿਆਰ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ‘ਚ ਹੀ ਇਸ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਨਿਰੀਖਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਤੇਲ ਅਵੀਵ ਅਤੇ ਹਾਈਫਾ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਹੈ। “ਇਰਾਨ ਆਪਣੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੰਸਕਰਣ, ਅਰਸ਼-1, ਆਰਐਫ ਆਰਮਡ ਫੋਰਸਿਜ਼ ਨੂੰ ਸਪਲਾਈ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ,” ਇੱਕ ਰੂਸੀ ਨਾਗਰਿਕ ਜੋ ਅਕਸਰ ਰੂਸੀ ਫੌਜੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ ‘ਤੇ ਯੂਰੇਸ਼ੀਅਨ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ। “ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਵਰਗੀਆਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀਆਂ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਇਸ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਰੋਕਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਣਗੌਲੇ, ਕੱਚੇ ਹਮਾਸ ਰਾਕੇਟਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।