ਬੀਜਿੰਗ-ਚੀਨ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਸਰਹੱਦ (ਐਲਏਸੀ) ‘ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਤਿੱਬਤ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਤਿੱਬਤ ਦੇ ਚੀਨੀਕਰਨ ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਕਾਡਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਬੈਚ ਨੇ 42 ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਿਖਲਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰ ਲਈ ਹੈ। ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸੈਂਟਰਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਐਂਡ ਕਲਚਰਲ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਵਿਖੇ ਫੌਜ ਦੇ ਇਸ ਕਾਡਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ ਕੋਲਕਾਤਾ ਸਥਿਤ ਪੂਰਬੀ ਕਮਾਂਡ ਨੇ ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤਿੱਬਤੀ ਕਾਡਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ।
ਇਸ ਕੋਰਸ ਵਿੱਚ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਅਸਾਮ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸੈਂਟਰਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਐਂਡ ਕਲਚਰਲ ਸਟੱਡੀਜ਼, ਦੂਹੰਗ ਵਿੱਚ 42 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੋਰਸ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕੋਰਸ ਵਿਚ ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਤਿੱਬਤ ਭਾਸ਼ਾ, ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਅਤੇ ਤਿੱਬਤ ਦੇ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਤਿੱਬਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰਪੂਰਵਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਤੇਜਪੁਰ (ਆਸਾਮ) ਸਥਿਤ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਖੇਤਰੀ ਬੁਲਾਰੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਕਰਨਲ ਏ ਐਸ ਵਾਲੀਆ ਅਨੁਸਾਰ 42 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਕੋਰਸ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਨਵੋਕੇਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਸੀਆਈਐਚਸੀਐਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨੇ ਸਾਰੇ ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਭੇਟ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਕੋਰਸ ਕੀਤਾ, ਉਹ ਤਿੱਬਤ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਨ ਹੋ ਗਏ ਹੋਣਗੇ।
ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ 1950 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਿੱਬਤ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਵਸਥਾ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਵਸਥਾ ਬਾਰੇ ਭਾਰਤੀ ਅਫਸਰਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਚੀਨ ਨੇ ੧੯੫੦ ਵਿੱਚ ਤਿੱਬਤ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੀ ਚੀਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਤਿੱਬਤ ਦੇ ਸਿਨੀਜੈਜੇਸ਼ ਭਾਵ ਚੀਨੀਕਰਨ ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਖੋਜ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਇਸ ਕੋਰਸ ਦੌਰਾਨ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਬੋਮਦਿਲਾ ਬੋਧੀ ਵਿਹਾਰਾ ਦੇ ਗੁਰੂ ਪਦਮ-ਸ਼੍ਰੀ ਤੁਲਕੂ ਰਿਨਪੋਚੇ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿਚ ਤਿੱਬਤ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਮੰਨੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕਲੋਡੇ ਅਰਪੀ ਨੇ ਵੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤੇ। ਚੀਨ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ 3,488 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬੀ ਐਲਏਸੀ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਤਿੱਬਤ ਆਟੋਨੋਮਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਤਿੱਬਤ ਵਜੋਂ ਵੇਖਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿਚ ਤਿੱਬਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਤਾਇਨਾਤ ਫੌਜੀਆਂ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
Comment here