ਪੰਜਾਬ ਚ ਆਲੂ ਦੀ ਰਿਕਾਰਡ ਪੈਦਾਵਾਰ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ- ਇਸ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਆਲੂਆਂ ਦੀ ਫਸਲ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਲੂ ਉਤਪਾਦਨ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਾਜ ਵਿੱਚ 30.30 ਲੱਖ ਟਨ ਆਲੂ ਉਤਪਾਦਨ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਲਗਭਗ 81,000 ਟਨ ਵੱਧ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਬਾਗਬਾਨੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2020 ਵਿੱਚ ਆਲੂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ 28.70 ਲੱਖ ਟਨ (LT) ਸੀ ਜੋ 2021 ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਕੇ 29.49 ਲੱਖ ਟਨ ਹੋ ਗਈ। ਆਲੂਆਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵਾਲੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਰਕਬਾ ਵੀ 2020 ਵਿੱਚ 1.06 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 2020 ਵਿੱਚ 1.07 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਸਾਲ 1.10 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਆਲੂ ਹੋਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 2004-05 ਅਤੇ 2015-16 ਦਰਮਿਆਨ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਸਾਲਾਨਾ ਆਲੂ ਉਤਪਾਦਨ 14.70 LT ਅਤੇ 23.85 LT ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਰਿਹਾ ਜਦੋਂ ਕਿ ਫ਼ਸਲ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਰਕਬਾ 2004-05 ਵਿੱਚ 72,000 ਹੈਕਟੇਅਰ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 2015-16 ਵਿੱਚ 92,000 ਹੈਕਟੇਅਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੇਰਵਿਆਂ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ 2004-05 ਤੋਂ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਫਸਲਾਂ ਹੇਠ ਰਕਬਾ 1.5 ਗੁਣਾ ਵਧਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਉਤਪਾਦਨ ਵੀ 2004-05 ਵਿੱਚ 20 ਟਨ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ ਇਸ ਸਾਲ 27.6 ਟਨ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਆਲੂਆਂ ਦੇ ਰੇਟ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਟੇਬਲ ਆਲੂ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ 800 ਤੋਂ 1000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਅਤੇ ਬੀਜ ਆਲੂ ਲਈ 1200 ਤੋਂ 1800 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਹੈ। ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਬਾਗਬਾਨੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਕਾਰਨ ਕਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵਾਧੂ ਪਾਣੀ ਦੀ ਨਿਕਾਸੀ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਜਲੰਧਰ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਇੱਕ ਸੂਤਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, “ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 1.80 ਲੱਖ ਟਨ ਫ਼ਸਲ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।” ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਇਸ ਸਾਲ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਉਤਪਾਦਨ 32 ਲੱਖ ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਸਾਲ ਜਿੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਿਸਾਨ ਝਾੜ ਅਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰੀ ਭਾਅ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਨੁਕਸਾਨੀ ਹੋਈ ਫ਼ਸਲ ਕਾਰਨ 50 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੱਕ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਚੰਗੀ ਕੀਮਤ ਦਾ ਪੂਰਾ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨੁਕਸਾਨ ਕਾਰਨ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਵਿਕਣ ਲਈ ਘੱਟ ਫਸਲ ਸੀ। ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਆਲੂ ਉਤਪਾਦਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੁੱਲ ਉਤਪਾਦਨ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ ਪੰਜ ਫੀਸਦੀ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਲਗਭਗ 50 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਹੈ, ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਹਿੱਸਾ ਛੇ ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ।