ਪਾਕਿ-ਅਫਗਾਨ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਬੁਸ਼ ਬਜ਼ਾਰ

ਕਾਬੁਲ-ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ 2,600 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਮੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਹਥਿਆਰ ਡੀਲਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੰਪਰਕਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਤਸਕਰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦਾ ਸ਼ਾਸਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਮਜ਼ੇ ਲੈਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ-ਅਫਗਾਨ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਸਿਰਫ ਕਬਾਇਲੀ ਲੜਾਈ ਕਾਨੂੰਨ ਹੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਨਾਟੋ ਫੌਜਾਂ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਸਨ, ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਖੇਪ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਬੰਦਰਗਾਹ ਕਰਾਚੀ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਇੱਥੋਂ, ਭੰਡਾਰ ਕੰਟੇਨਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਡ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸੜਕ ਰਾਹੀਂ ਖੈਬਰ ਪਖਤੂਨਖਵਾ ਦੇ ਰਸਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਨਾਟੋ ਬੇਸ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਮਾਰਗ ‘ਤੇ ਘੁਸਪੈਠੀਆਂ ਨੇ ਕੰਟੇਨਰਾਂ ਨੂੰ ਲੁੱਟਿਆ। ਕਈ ਵਾਰ, ਨਾਟੋ ਬੇਸ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲੇ ਕੰਟੇਨਰ ਅੱਧੇ ਰਹਿ ਗਏ ਸਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ। ਖੈਬਰ ਪਖਤੂਨਖਵਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਚਾਹੇ ਅਮਰੀਕਨ ਐਮ -4 ਪਿਸਤੌਲ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਹਥਿਆਰ, ਆਰਡਰ ਮਿਲਦੇ ਹੀ  ਸਪੁਰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗੇਮ ਪਾਸ ਐਡਮ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਫੈਕਟਰੀ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਚੀਨੀ ਹਥਿਆਰ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰ ਵੀ ਹਨ। ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ-ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਬੁਸ਼ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵੇਚੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।2001 ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਫ਼ੌਜ ਭੇਜੀ, ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਬੁਸ਼ ਬਾਜ਼ਾਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਹੁਣ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿਤਾਰਾ-ਜਹਾਂਗੀਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਹਿਮਦ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ-ਅਫਗਾਨ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਵਾਲਾ, ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਆਪਣੇ ਸਮਾਰਟ ਫੋਨ’ ਤੇ ਵੀਡੀਓ ਕਾਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬੁਕਿੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਵੀ ਹਥਿਆਰ ਦੀ ਮੰਗ ਸੀ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਖਰੀਦਦਾਰ ਨੂੰ ਉਪਲਬਧ ਕਰਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਸੀ। ਕਰੀਬ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਅਹਿਮਦ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਸਪਲਾਇਰ ਖਾਲਿਦ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬੁਸ਼ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਹਥਿਆਰਾਂ ਸਮੇਤ ਚੀਨੀ ਹਥਿਆਰ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਖਾਲਿਦ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਤਕਰੀਬਨ ਦੋ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਸੋਵੀਅਤ ਹਥਿਆਰ ਵੀ ਵੇਚੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਹਥਿਆਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਝਾੜੀ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਹਥਿਆਰ ਵੀ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉਪਲਬਧ ਹਨ, ਉਹ ਸਸਤੇ ਹਨ ਪਰ ਬਿਲਕੁਲ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹਨ।