ਨਵੀਂ ਅਫਗਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੈ ਤਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ

ਤੁਸ਼ੰਭੇ-ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਰਕਾਰ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਦਾਅਵੇ ‘ਤੇ ਖਰੀ ਨਹੀਂ ਉਤਰੀ ਹੈ। ਅਫਗਾਨ ਕਬਜ਼ੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ, ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਬਰਾਬਰ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਕਿਸੇ ਭੇਦਭਾਵ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਘੱਟਗਿਣਤੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ, ਨੇ ਗੁਆਂਢੀ ਤਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਗੁੱਸਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਣਨੀਤਕ ਸਹਿਯੋਗੀ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਤਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਕਾਬੁਲ ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਖਤ ਰੁਖ ਅਪਣਾਇਆ ਹੈ। ਤਾਜਿਕਸਤਾਨ ਦਾ ਇਤਰਾਜ਼ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ ਪਸ਼ਤੂਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਾ ਤਾਜਿਕ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਸਹੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਮਿਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਹਜ਼ਾਰਾ ਨੂੰ। ਤਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮਾਮਾਲੀ ਰਹਿਮੋਨ ਨੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਸਖਤ ਤਾਕੀਦ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਮੂਹਿਕ ਸਰਕਾਰ ਲਿਆਵੇ, ਜਦਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਵੀ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਏ। ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਤਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਤੇ ਰਾਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਹਿਮੋਨ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਹੱਲ ਲਈ ਸਾਰੀਆਂ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਸਮੂਹਿਕ ਸਰਕਾਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਅੰਤਰਿਮ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਜਗ੍ਹਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੇ ਗਏ 33 ਮੰਤਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 90 ਫੀਸਦੀ ਸਿਰਫ ਪਸ਼ਤੂਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਹਜ਼ਾਰਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਇੱਕ ਵੀ ਮੰਤਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤਾਜਿਕ ਅਤੇ ਉਜ਼ਬੇਕ ਵੀ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਤਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨਾਲ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੈ। ਤਾਜਿਕ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮਾਮਾਲੀ ਰਹਿਮੋਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਤਿਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਉਭਾਰ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸਖਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਤਾਜਿਕ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਨਾਂ ਲਏ ਬਗੈਰ ਹਮਲਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੀਜਾ ਦੇਸ਼ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਪੰਜਸ਼ੀਰ ਘਾਟੀ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦੀ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਬਲ ਪੰਜਸ਼ੀਰ ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦਾ ਰਸਤਾ ਸੌਖਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਡਰੋਨ ਨਾਲ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਮਦਦ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਤਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਹੱਦ 1,344 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਬਹੁਤਾ ਹਿੱਸਾ ਪਹਾੜੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ।