ਤਿਆਨਮੇਨ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਬਾਰੇ ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਦੀਆਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਨੇ ਹਟਾਈਆਂ 29 ਕਿਤਾਬਾਂ

ਹਾਂਗਕਾਂਗ-ਪਿਛਲੇ 12 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਨਮੇਨ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਬਾਰੇ 149 ਵਿੱਚੋਂ 29 ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਦੀਆਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਫ੍ਰੀ ਪ੍ਰੈਸ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਕਿ 120 ਵਿੱਚੋਂ 94 ਸਿਰਲੇਖ ਅਜੇ ਵੀ ਸਟਾਕ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਬੇਨਤੀ ਕਰਨ ’ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਆਫ-ਸਾਈਟ ਬੁੱਕ ਰਿਜ਼ਰਵ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਭਾਵ ਸੰਦਰਭ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਉਦੋਂ ਆਇਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਪੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਪੱਖੀ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਰੋਧੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ’ਤੇ ਆਪਣੀ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਆਰਕਾਈਵ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਤਿਆਨਮੇਨ ਚੌਂਕ ’ਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਪੱਖੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ’ਤੇ ਜੂਨ 1989 ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 10,000 ਨਾਗਰਿਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਕਤਲੇਆਮ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਖੁਫੀਆ ਕੂਟਨੀਤਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਤਤਕਾਲੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜਦੂਤ , ਐਲਨ ਡੋਨਾਲਡ ਨੇ ਲੰਡਨ ਨੂੰ ਭੇਜੇ ਇੱਕ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ 10,000 ਨਾਗਰਿਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਨੂੰ ਘਟਨਾ ਦੇ 28 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਜਨਤਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਆਰਕਾਈਵਜ਼ ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ ਸੀ।
ਕਤਲੇਆਮ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਦਿਨ 5 ਜੂਨ, 1989 ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਗਿਣਤੀ, ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੱਸੀ ਗਈ ਗਿਣਤੀ ਨਾਲੋਂ ਲਗਭਗ 10 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਹੈ। ਚੀਨੀ ਇਤਿਹਾਸ, ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦੇ ਇੱਕ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਮਾਹਰ ਜੀਨ ਪੀਏ ਕੈਬੇਸਟਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਡੇਟਾ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਵਰਗਿਤ ਅਮਰੀਕੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।