ਕਾਬੁਲ- ਕਾਫੀ ਹੰਗਾਮੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਖੌਫਨਾਕ ਅੱਤਵਾਦੀ ਨੂੰ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੁਖੀ ਅਤੇ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਵਾਲ ਉੱਠ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਇਸ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਗਲੋਬਲ ਅੱਤਵਾਦੀ ਮੁੱਲਾ ਹਸਨ ਅਖੁੰਦ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮਿਕ ਅਮੀਰਾਤ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੋੜੀਂਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਨੂੰ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦਾ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਨੰਬਰ ਇੱਕ ਅਤੇ ਦੋ ਦੇ ਅਹੁਦਿਆਂ ਉੱਤੇ ਆਲਮੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਦਹਿਸ਼ਤ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਸਵਾਲ ਉੱਠ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਕੋਈ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਅਹੁਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਹੁੰਦਿਆਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦੇਵੇਗਾ?
ਮੁੱਲਾ ਹਸਨ ਅਖੁੰਦ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਅੱਤਵਾਦੀ
ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੁਖੀ ਬਣੇ ਮੁੱਲਾ ਹਸਨ ਅਖੁੰਦ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੁੱਲਾ ਮੁਹੰਮਦ ਹਸਨ ਇਸ ਵੇਲੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਵਾਲੀ ਸੰਸਥਾ ਰਹਿਬਾਰੀ ਸ਼ੁਰਾ ਜਾਂ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਮੁਖੀ ਹਨ। ਮੁਹੰਮਦ ਹਸਨ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦਾ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਕੰਧਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਮੁੱਲਾ ਹਸਨ ਅਖੁੰਦ ਨੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਤਕ ਰਹਿਬਾਰੀ ਸ਼ੁਰਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਨਾਮਣਾ ਖੱਟਿਆ। ਉਹ ਫੌਜੀ ਪਿਛੋਕੜ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਨੇਤਾ ਹੈ।
ਸਿਰਾਜੁਦੀਨ ਹੱਕਾਨੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਮੋਸਟ ਵਾਂਟੇਡ
ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਜਾਂ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਸਿਰਾਜੁਦੀਨ ਹੱਕਾਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀ ਐਫਬੀਆਈ ਦੀ ਹਿੱਟ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਅਮਰੀਕੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਅੱਤਵਾਦੀ ‘ਤੇ 5 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ (ਲਗਭਗ 36 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਦਾ ਇਨਾਮ ਵੀ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਜਲਾਲੂਦੀਨ ਹੱਕਾਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਿਰਾਜੁਦੀਨ ਹੱਕਾਨੀ ਹੱਕਾਨੀ ਨੈਟਵਰਕ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੱਕਾਨੀ ਸਮੂਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ-ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨਾਲ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਸੰਪਤੀਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹੱਕਾਨੀ ਨੇ ਹੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਆਤਮਘਾਤੀ ਹਮਲੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਹਮਲਿਆਂ ਲਈ ਹੱਕਾਨੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਤਤਕਾਲੀ ਅਫਗਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਾਮਿਦ ਕਰਜ਼ਈ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਤਾਨਿਕਜ਼ਈ ਉਪ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ
ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਤੋਂ ਫ਼ੌਜੀ ਸਿਖਲਾਈ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ੇਰ ਮੁਹੰਮਦ ਅੱਬਾਸ ਸਟੈਨਿਕਜ਼ਈ ਦਾ ਕੱਦ ਵੀ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਉਹ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਾਰੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਬਿਆਨ ਦਿੰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਉਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅਟਕਲਾਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਪਰ, ਜਦੋਂ ਸਰਕਾਰ ਬਣੀ, ਇਸ ਨੂੰ ਪੁਰਾਣੀ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਯਾਨੀ ਉਪ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਵਿੱਚ ਬਹਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਸ਼ੇਰ ਮੁਹੰਮਦ ਅੱਬਾਸ ਸਟੈਨਿਕਜ਼ਈ ਇੱਕ ਕੱਟੜ ਧਾਰਮਿਕ ਨੇਤਾ ਹਨ. ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਦੋਹਾ ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਦਫਤਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ। 2015 ਵਿੱਚ, ਸਟੈਨਿਕਜ਼ਈ ਨੂੰ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦਫਤਰ ਦਾ ਮੁਖੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਅਫਗਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਹੈ।
ਅਬਦੁਲ ਹਕੀਮ ਹੱਕਾਨੀ ਨਿਆਂ ਮੰਤਰੀ ਨਿਯੁਕਤ
ਤਾਲਿਬਾਨ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ਮੁੱਖ ਜੱਜ ਅਬਦੁਲ ਹਕੀਮ ਹੱਕਾਨੀ ਨੂੰ ਨਿਆਂ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਬਦੁਲ ਹਕੀਮ ਹੱਕਾਨੀ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਗੱਲਬਾਤ ਟੀਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਹ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਕੌਂਸਲ ਦਾ ਮੁਖੀ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇਤਾ ਹੇਬਤੁੱਲਾ ਅਖੁੰਦਜ਼ਾਦਾ ਅਬਦੁਲ ਹਕੀਮ ਹੱਕਾਨੀ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਖੰਡਜ਼ਾਦਾ ਨਿਸ਼ਚਤ ਰੂਪ ਤੋਂ ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਬਦੁਲ ਹਕੀਮ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।
ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਜਿਹਾ ਹੋਇਆ
ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਦੋ ਜਾਂ ਵਧੇਰੇ ਆਲਮੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਕਿਸੇ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਬੈਠੇ ਹੋਣ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਆਖਿਰਕਾਰ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣਗੇ? ਜੇ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨ ਕੇ ਮਾਨਤਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਸਮਝਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਅਜਿਹੀ ਮਿਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਕਿ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਜੇ ਉਹ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੁਖੀ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਅਪਰਾਧ ਮਾਫ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਗਲੋਬਲ ਅਤੇ ਮੋਸਟ ਵਾਂਟੇਡ ਦਾ ‘ਟੈਗ’ ਕਿਵੇਂ ਹਟਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ?
ਗਲੋਬਲ ਅੱਤਵਾਦੀ ਅਤੇ ਮੋਲਾ ਹਸਨ ਅਖੁੰਦ ਅਤੇ ਸਿਰਾਜੁਦੀਨ ਹੱਕਾਨੀ ਤੋਂ ਮੋਸਟ ਵਾਂਟੇਡ ਦਾ ‘ਟੈਗ’ ਹਟਾਉਣਾ ਕੋਈ ਸੌਖਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇ ਇੱਕ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਘ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਉੱਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਮਨੋਨੀਤ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੂਚੀ ਨੂੰ ਵੀ ਮਾਨਤਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣਾ ਔਖਾ ਕੰਮ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Comment here