ਬੀਜਿੰਗ-ਭਾਰਤ-ਚੀਨ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਚਰਚਾ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਨੇ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐੱਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਜੋੜੀ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਚੀਨ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐੱਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਦਾ ਇਹ ਬਿਆਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਦੋਵੇਂ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਮਿਲਾਉਂਦੇ ਤਾਂ ”ਏਸ਼ਿਆਈ ਸਦੀ” ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ। ਚੀਨ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ “ਮਤਭੇਦਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਾਂਝੇ ਹਿੱਤ” ਹਨ। ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਉਸਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸਦੀ ਉਦੋਂ ਹੋਵੇਗੀ ਜਦੋਂ ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਤਾਂ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸਦੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਵੇਗੀ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, “ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਚੀਨ ਨੇ ਜੋ ਕੁਝ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਸਮੇਂ (ਭਾਰਤ-ਚੀਨ) ਸਬੰਧ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਦੌਰ ‘ਚੋਂ ਲੰਘ ਰਹੇ ਹਨ।” ਪੈਂਗੌਂਗ ਝੀਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ 5 ਮਈ 2020 ਨੂੰ ਹੋਈ ਹਿੰਸਕ ਝੜਪ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਕੋਰ ਕਮਾਂਡਰ ਪੱਧਰ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ 16 ਦੌਰ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਦੁਵੱਲੇ ਸਬੰਧਾਂ ਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ।
ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਦੀ ਟਿੱਪਣੀ ‘ਤੇ ਜਵਾਬ ਮੰਗਣ ‘ਤੇ ਚੀਨੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਵੈਂਗ ਵੇਨਬਿਨ ਨੇ ਇੱਥੇ ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ‘ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸਦੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ”ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੋ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਭਿਅਤਾਵਾਂ, ਦੋ ਉਭਰਦੀਆਂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਦੋ ਵੱਡੇ ਗੁਆਂਢੀ ਹਨ।” ਵਾਂਗ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਪਸੀ ਮਤਭੇਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਾਂਝੇ ਹਿੱਤ ਹਨ ਅਤੇ ਦੋਹਾਂ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੀ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ। ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਲਈ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਕਿ ਕੀ ਚੀਨ ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ‘ਚ ਟਕਰਾਅ ਦੇ ਬਿੰਦੂਆਂ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰੇਗਾ, ਵਾਂਗ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਮੈਂ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹਾਂਗਾ ਕਿ ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸਰਹੱਦੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਗੱਲਬਾਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ।” ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਚੀਨ ਦੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਦੇ ਅਸਿੱਧੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਪੂਰੇ ਹਿੰਦ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਕਵਾਡ ਤੋਂ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਚਾਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਇਤਰਾਜ਼ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਇਕਤਰਫਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਮੂਹਿਕ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ। ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਦੇ ਬਿਆਨ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਵੈਂਗ ਨੇ ਭਾਰਤ, ਅਮਰੀਕਾ, ਜਾਪਾਨ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਾਲੇ ਚਾਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ‘ਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ। ਵਾਂਗ ਨੇ ਕਿਹਾ, ”ਕਵਾਡ ‘ਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹਾਂਗਾ ਕਿ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਖੁੱਲੇਪਨ ਦੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ, ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਛੋਟੇ ਸਮੂਹ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕੋਈ ਸਮਰਥਨ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।
Comment here