ਬੀਜਿੰਗ – ਚੀਨ ਦੀ ਕੋਵਿਡ -19 ਨੀਤੀ ਨੇ ਮੰਗੋਲੀਆ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ “ਆਪਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਪਾਰ ਭਾਈਵਾਲ ਬੀਜਿੰਗ ‘ਤੇ ਅਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ”, ਕੈਨੇਡਾ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਥਿੰਕ ਟੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਤੀਜੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਮੰਗੋਲੀਆ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਸੁਧਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੁਬਾਰਾ ਖੁੱਲ੍ਹ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਚੀਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨੋ-ਕੋਵਿਡ ਨੀਤੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਆਪਣੀ ਸਰਹੱਦ ਨੂੰ ਸੀਲ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਚੀਨ ਨੇ ਇੱਕ ਸਖ਼ਤ ਅਤੇ ਅਤਿ ਨੀਤੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਖ਼ਤ ਤਾਲਾਬੰਦੀ, ਪੁੰਜ ਟੈਸਟਿੰਗ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਮੰਗੋਲੀਆ ਵੀ ਚੀਨ ਦੀ ਕੋਵਿਡ ਨੀਤੀ ਕਾਰਨ ਪੀੜਤ ਹੈ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੈਟਿਸਟੀਕਲ ਆਫਿਸ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਮੁਖੀ, ਤਸੀਵੇਨਜਾਵ ਲਖਾਨਾ, ਮੰਗੋਲੀਆ ਦੀ ਨਾਜ਼ੁਕ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ “ਸਾਡੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਵਾਲ, ਚੀਨ ‘ਤੇ ਅਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ।” ਮੰਗੋਲੀਆ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਵੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਮੰਗੋਲੀਆ ਬੀਆਰਆਈ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਿਆ ਹੈ, ਚੀਨ ਦੁਆਰਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੇ ਕਰਜ਼ੇ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਵਪਾਰ ਚੀਨ ਅਤੇ ਮੰਗੋਲੀਆ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਪਹਿਲੂ ਹੈ। ਚੀਨ ਮੰਗੋਲੀਆ ਦਾ ਖਣਿਜਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦਰਾਮਦਕਾਰ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਥਿੰਕ ਟੈਂਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੀਨ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਨਸਲੀ ਮੰਗੋਲੀਆਈ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਕਰੈਕਡਾਊਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅੰਦਰੂਨੀ ਮੰਗੋਲੀਆ ਦੇ ਸਕੂਲ ਮੈਂਡਰਿਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਮੰਗੋਲੀਆਈ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਥਿੰਕ ਟੈਂਕ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੀਨ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਜਿਵੇਂ ਇਤਿਹਾਸ, ਨੈਤਿਕਤਾ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਨੂੰ ਮੈਂਡਰਿਨ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਨੂੰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿਆਪਕ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲ ਮਿਲਿਆ। ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਕੁਝ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਵੀ ਹੋਈਆਂ। ਨਸਲੀ ਮੰਗੋਲੀਆਈ ਲੋਕ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹਨ ਜੋ ਆਪਣੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦੇ ਦਮਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੰਗੋਲੀਆ ਦੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਰਾਰਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ ਜਦੋਂ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਨੇ ਇਕ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਮੰਗੋਲੀਆ ਜਾਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ। ਚੀਨ ਨੇ ਇਸ ਦੌਰੇ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਮੰਗੋਲੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕੱਟਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ। ਆਖਰਕਾਰ, ਮੰਗੋਲੀਆ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਫੇਰੀ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
Comment here