ਗੁਲਜਾ ਕਤਲੇਆਮ ਦੇ 25 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਇਗਰਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਇਨਸਾਫ

ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ: ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ਵਿੱਚ 1997 ਦੇ ਗੁਲਜ਼ਾ ਕਤਲੇਆਮ ਨੂੰ ਉਈਗਰ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਚੀਨੀ ਅੱਤਿਆਚਾਰ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰੇਡੀਓ ਫ੍ਰੀ ਏਸ਼ੀਆ (ਆਰ.ਐੱਫ.ਏ.) ‘ਤੇ ਲਿਖਦੇ ਹੋਏ ਗੁਲਚੇਹਰਾ ਹੋਜਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਘਟਨਾ ਦੇ 25 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਵੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਉਇਗਰਾਂ ਨੂੰ ਇਨਸਾਫ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਲਈ ਜ਼ੋਰ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੋਜਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 1997 ਵਿਚ ਉਸ ਦਿਨ ਨੌਜਵਾਨ ਉਈਗਰਾਂ ਨੇ ਧਾਰਮਿਕ ਜ਼ੁਲਮ ਅਤੇ ਨਸਲੀ ਵਿਤਕਰੇ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਕਈ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਹੋਜਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਕਤਲੇਆਮ ਵਿੱਚ 200 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਪਰ ਸੱਚਾਈ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਭਿਆਨਕ ਹੈ। ਉਸ ਦਿਨ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਈਗਰ ਹੁਣ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਵੱਲ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਬੀਜਿੰਗ ਵਿੱਚ 2022 ਵਿੰਟਰ ਓਲੰਪਿਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਰਐਫਏ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ ਗੁਲਜ਼ਾ ਦੀ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਉਸ ਦਿਨ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਦੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਖੂਨ-ਖਰਾਬੇ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਵਾਬਦੇਹ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਵਿਸ਼ਵ ਉਈਗਰ ਕਾਂਗਰਸ (ਡਬਲਯੂ.ਯੂ.ਸੀ.) ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਡੋਲਕੁਨ ਈਸਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਪੱਚੀ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ, ਗੁਲਜਾ ਕਤਲੇਆਮ ਚੀਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਉਈਗਰਾਂ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਇਕੱਠ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਸੀ। ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਲਗਭਗ 2 . ਆਟੋਨੋਮਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀਅਨ ਉਇਗਰਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹਿਕ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਕੈਂਪ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਸਰਕਾਰ ਇੱਕ ਨਸਲੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਿਭਿੰਨ ਆਬਾਦੀ ‘ਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਚੀਨ ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਉਈਗਰਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਚੀਨ ਨੇ 2017 ਵਿੱਚ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਜਨਤਕ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਅੰਦਾਜ਼ਨ 1.8 ਮਿਲੀਅਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੁਸਲਿਮ ਉਈਗਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਤੁਰਕੀ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਸੈਂਕੜੇ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।