ਕਰੋਨਾ ਕਾਲ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਚ 11,716 ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕੀਤੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ – ਕੋਵਿਡ ਮਹਾਮਾਰੀ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਖੁੱਸ ਗਿਆ, ਕਾਰੋਬਾਰ ਠਪ ਹੋ ਗਏ, ਭਾਰਤ ਵੀ ਇਸ ਮਾਰ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਨਹੀਂ, ਹਾਲਤ ਐਸੇ ਹੋ ਗਏ ਕਿ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦੇ ਆਲਮ ਚ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਲਈ। 2020 ਦੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਾਲੇ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਤੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀਆਂ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ 2014 ਅਤੇ 2019 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਥਿਤੀ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਰਹੀ। ਇਹ ਹੈਰਾਨਕੁਨ ਖੁਲਾਸਾ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕ੍ਰਾਈਮਜ਼ ਰਿਕਾਰਡ ਬਿਊਰੋ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਮੁਤਾਬਿਕ 2020 ਵਿੱਚ, ਮਹਾਂਮਾਰੀ-ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ, 2019 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ “ਵਪਾਰੀਆਂ” ਵਿੱਚ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ । ਨੈਸ਼ਨਲ ਕ੍ਰਾਈਮ ਰਿਕਾਰਡ ਬਿਊਰੋ (ਐੱਨ.ਸੀ.ਆਰ.ਬੀ.) ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ 2020 ‘ਚ 11,716 ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਨੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਲਈ, ਜਦਕਿ ਉਸੇ ਸਾਲ 10,677 ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕੀਤੀ। ਇਹਨਾਂ 11,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, 4,356 “ਵਪਾਰੀਆਂ” ਦੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ 4,226 “ਵਿਕਰੇਤਾਵਾਂ” ਦੀਆਂ ਸਨ, ਬਾਕੀਆਂ ਨੂੰ “ਹੋਰ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ” ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।  2019 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ, 2020 ਵਿੱਚ ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ 29 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਵਪਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ, ਇਸ ਦੌਰਾਨ, 2019 ਵਿੱਚ 2,906 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ 2020 ਵਿੱਚ 4,356 ਹੋ ਗਈਆਂ ਜੋਕਿ ਇੱਕ 49.9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਛਾਲ ਹੈ। ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਲੌਕਡਾਊਨ, ਛੋਟੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਣਾ ਪਿਆ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੰਮ ਬੰਦ ਕਰਨ ਜਾਂ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ‘ਤੇ ਡਿਫਾਲਟ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ। ਇਹੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੀ ਮੁਖ ਵਜਾ ਬਣੀ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਐਨਸੀਆਰਬੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਕਰਨਾਟਕ 1,772 ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਪਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਦਰਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਹੈ। ਇਹ 2019 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 103 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਛਾਲ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਦੱਖਣੀ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 875 ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਦੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਨਾਂ ਕਰਨਾਟਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਵਪਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਲਗਭਗ 1,610 ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਜੋ ਕਿ 2019 ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਤੋਂ 25 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਛਾਲ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ 1,447 ਮੌਤਾਂ (36 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਛਾਲ)। ਇਕੱਲੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕੁੱਲ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਦਾ 40 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਇਹ ਤਿੰਨ ਰਾਜ ਹਨ। ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰਾਂ (15,652) ਅਤੇ ਦਿਹਾੜੀਦਾਰਾਂ (37,666) ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਐਨਸੀਆਰਬੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਖਾਸ ਕਾਰਨ ਬਾਰੇ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਨ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ੱਕ ਮੌਜੂਦਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨੋਟਬੰਦੀ ਅਤੇ ਜੀਐਸਟੀ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਹੋਰ ਵੀ ਵਧ ਗਏ।