ਤੇਲ ਅਵੀਵ-ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਵਫ਼ਦ ਦੀ ਨਾਰਵੇ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਓਸਲੋ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਆਲੋਚਨਾ ਹੋਈ ਹੈ। ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਯੂਰਪ, ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਿਆਸੀ ਖੋਜਕਾਰ, ਸਲਾਹਕਾਰ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਪਤੀ ਵਾਸ ਸ਼ੇਨੋਏ ਨੇ ਟਾਈਮਜ਼ ਆਫ਼ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਲਾਗ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਠਹਿਰਾਉਣ ਲਈ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਵਫ਼ਦ ਦੀ ਓਸਲੋ ਦੀ ਫੇਰੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਮਿਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਨਾਰਵੇਜਿਅਨ, ਜਿਸ ਨੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵਫਦ ਨਾਲ ਰਸਮੀ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁਲਾਈ, ਨੇ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਜਿਹੀ ਮੀਟਿੰਗ ਮਾਨਤਾ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਮਿਸ਼ਰਤ ਸੰਕੇਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਉਲਝਣ ਵਾਲੀ ਚਾਲ ਹੈ। ਨਾਰਵੇ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਅਨਿਕੇਨ ਹਿਊਟਫੀਲਡ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਦੌਰਾ “ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਲਈ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਅੱਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਜੋ ਦੇਸ਼ ‘ਤੇ ਰਾਜ ਕਰਦੇ ਹਨ।” ਇਹ ਬਿਆਨ ਆਪਣੇ ਆਪ ‘ਚ ਹੀ ਵਿਰੋਧਾਭਾਸੀ ਹੈ। ਸ਼ੇਨੌਏ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ‘ਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦਾ ਰਾਜ ਹੋਣ ਦੀ ਗੱਲ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਕੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਟੇਢੀ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸ਼ੇਨੋਏ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤਾਲਿਬਾਨ ਇੱਕ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਸਮਰਥਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤਰਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਕੋਈ ਸਪੱਸ਼ਟ ਰਿਆਇਤ ਦੇਣ ਦਾ ਕੋਈ ਇਰਾਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਯਾਦ ਰਹੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦਾ ਵਫ਼ਦ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਗਸਤ ‘ਚ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਵਿਗੜਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਸਥਿਤੀ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਲਈ ਯੂਰਪ ਪਹੁੰਚਿਆ ਸੀ। ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਅਮੀਰ ਖਾਨ ਮੁਤਾਕੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਵਫ਼ਦ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਨਾਰਵੇ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਓਸਲੋ ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨ ਸਿਵਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਾਨਤਾ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਬਹਿਸ ਛਿੜ ਗਈ। ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਵਫ਼ਦ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਸ਼ਫੀਉੱਲ੍ਹਾ ਆਜ਼ਮ ਨੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ, “ਪੱਛਮੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਗੱਲਬਾਤ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿਵਾਉਣ ਵੱਲ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ ਹੈ।” ਅਜਿਹੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਅਤੇ ਵਾਰਤਾਲਾਪ ਯੂਰਪੀ ਭਾਈਚਾਰੇ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਖਰਾਬ ਅਕਸ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦਾ ਇਹ ਬਿਆਨ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਨਾਰਵੇ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਫਗਾਨ ਮੂਲ ਦੇ 200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਲਈ ਨਾਰਵੇਈ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਕਿ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਹ 2001 ਵਿੱਚ ਸਨ, ਉਹ ਅੱਜ ਵੀ ਹਨ, ਤਾਲਿਬਾਨ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਵਫ਼ਦ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਉਪ ਮੰਤਰੀ ਜ਼ਬੀਉੱਲ੍ਹਾ ਮੁਜਾਹਿਦ ਨੇ ਇੱਕ ਸਾਂਝਾ ਬਿਆਨ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, “ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਂਝਾ ਸਹਿਯੋਗ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਹੈ।” ਸਾਰੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ, ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਥਿਤੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
Comment here